
	Trending ▼ ICSE CBSE 10th ISC CBSE 12th CTET GATE UGC NET Vestibulares ResFinder

GCE MAY 2008 : (A2 1) Physical Processes and Human Interactions (Irish Medium)

20 pages, 36 questions, 0 questions with responses, 0 total responses,

	gce	+Fave Message
	Profile Timeline Uploads Q & A

Home > gce >

Instantly get Model Answers to questions on this ResPaper. Try now!
NEW ResPaper Exclusive!

Formatting page ...

ADVANCED General Certificate of Education 2008 T reola ocht Aonad Meas naithe A2 1 ag meas n Mod l 4: Pr isis Fhisici la agus Idirghn omha ochta Daonna [A2G11] D C ADAOIN 14 BEALTAINE, IARN IN AM 1 uair 30 n im ad. TREOIR D IARRTH IR Scr obh d Uimhir L rionaid agus d Uimhir Iarrth ra ar an Leabhr n Freagra agat. Freagair dh cheist. Freagair ceist amh in gach ceann den d ionad roghnacha a ndearna t staid ar orthu. EOLAS D IARRTH IR Is 70 an marc ioml n at ag dul don ph ip ar seo. Meas n far caighde n na cumars ide scr ofa sna ceisteanna uile. L ir onn figi ir idir l ib n ar thaobh na l imhe deise de leathanaigh na marcanna at ag dul do gach ceist n do gach cuid de cheist. Moltar go l idir duit an p ip ar a l amh thus deireadh agus na ceisteanna a mheas sula roghna onn t na cinn a dtabharfaidh t f thu. T Leabhr n iseanna ag dul leis an ph ip ar seo. MEAS N SIONAPTACH L ir tear an chuid shionoptach i ngach ceist le sion. I gc s na gcodanna sionoptacha seo beidh ort tuiscint a l iri ar na ceangail idir t reola ocht fhisici il agus t reola ocht dhaonna. A2G1S8 3341.04 Aonad A: Dobharthimpeallacht agus Timpeallacht C sta mBainisti 1 (a) D an staid ar ar is 1 (leathanach 2 den Leabhr n iseanna), ar l arsc il a thaispe nann su omh abhantra moillithe feadh Cardinia Creek, Melbourne. (Is is abhantrach mhoillithe n achar talaimh at criosaithe le sceitheadh abhainnch ras a ghlacadh nuair a bh onn tuilte ann.) (i) Agus fianaise n l arsc il in s id agat, cad chuige, dar leat, ar shocraigh na h dar is an chuid seo de Cardinia Creek a chrios mar abhantrach mhoillithe? [6] (ii) Cuir s os ar strait is eile a d fh adfadh na h dar is a s id le baol tuilte a laghd sa limist ar uirbeach seo agus m nigh an d igh a mbeadh an strait is seo ag feidhmi . [6] (b) Is f idir go gcuirfear s os ar chrios c sta mar acmhainn eacnama och. Cad chuige? [5] (c) Agus tagairt d anamh agat do ch s-staid ar mionsc la ar iceach ras c sta dumhcha: (i) cuir s os ar an d igh ar foirm odh an t- iceach ras dumhcha seo; [6] sion (ii) cuir s os ar na strait is leas ch in a tugadh isteach san iceach ras seo le tionchar an bhr dhaonna a laghd agus d an iad a mheas. [12] 2 (a) (i) Caithfear na tortha ar anail s costais is tairbhe a chur san ireamh sula gcuirfear sc im chosaint an ch sta i bhfeidhm. M nigh cad chuige. [4] (ii) T de chusp ir ag strait is bog-innealt ireachta cosaint an ch sta a chothrom le hinbhuanaitheacht na timpeallachta. M nigh an d igh a nd antar . [6] (b) D an staid ar ar iseanna 2A agus 2B (leathanach 3 den Leabhr n iseanna), a thaispe nann innealt ireacht ch sta ag Bangor Marina, Tuaisceart ireann. (i) D an cur s os agus tabhair m ni ar an d igh a mb onn ceann amh in de na strait is innealt ireachta seo ag feidhmi . [4] (ii) Agus tagairt d anamh agat do na h iseanna, scr obh cuntas gairid ar cad chuige ar roghna odh strait is crua-innealt ireachta don su omh seo. [6] sion (c) Bainist ocht nua-aimseartha aibhneacha, cuireann s in i l go n-aithn tear n os m n riamh gur ceist ogair cosaint gn th ige. Pl igh an r iteas seo maidir le staid ar mionsc la ar bhainist ocht abhann. A2G1S8 3341.04 2 [15] [Turn over Aonad B: Cine l agus Leochaileacht iceach ras Tr paiceach 3 (a) (i) I gcomhth acs iceach ras, cad is t irgi lacht ann? [2] (ii) An t irgi lacht in iceach ras foraoise tr paic agus an t irgi lacht in iceach ras tr paiceach breac-th ir, d an cur s os agus tabhair m ni ar an chodarsnacht eatarthu. [7] sion (b) D an staid ar ar iseanna 3A C (leathanaigh 4 agus 5 den Leabhr n Freagra ) a l ir onn an d igh a bhfuil talamh talmha och s id i bhforaois thr paiceach sa T alainn. D an cur s os agus tabhair m ni ar an d igh a bhfuil an limist ar foraoise seo bhainisti i dtaca le hinbhuanaitheacht shocheacnama och agus timpeallachta de. [12] (c) An teicn c thraidisi nta teasc is d agus iceach rais fhoraois tr paic nd fhoraoisi ar mh rsc la, cuir an ifeacht a bh onn acu ar an timthriall cothaitheach i gcodarsnacht lena ch ile. D an tagairt d iteanna mar l iri . [14] 4 (a) D an staid ar ar is 4 (leathanach 6 den Leabhr n iseanna) ina dtugtar cuntas ar an taith a bh ag teaghlach amh in maidir leis na hathruithe ar uisce agus uisci sa Phacast in. Cuir s os ar an ifeacht dhearfach agus an ifeacht dhi ltach a bh ar an teaghlach seo mar gheall ar an sol thar uisce. [8] (b) F gann n d r na n- iceach ras tr paiceach go mb onn siad leochaileach maidir le h ilimh phobal daonna. Pl igh agus meas an r iteas seo i dtaca le h iceach rais fhoraoise tr paic de. D an tagairt d iteanna mar l iri . [12] sion (c) Ag tagairt do ch s-staid ar ar sc la r igi nach, cuir s os ar na c iseanna le salann sa r igi n agus pl igh r itigh a d fh adfadh a bheith ar an bhfadhb. [15] A2G1S8 3341.04 3 [Tiontaigh an leathanach Aonad C: Truailli agus Bhainisti 5 (a) M nigh an difr ocht idir guais annamh truaillithe agus guais lean nach truaillithe. D an tagairt d iteanna mar l iri . [5] (b) D an staid ar ar is 5 (leathanach 7 den Leabhr n iseanna) a thaispe nann na tortha ar shuirbh ceistneora a rinneadh ar dhearcadh agus iompar daoine maidir le dramha l a oslaghd in Exeter. (i) Is is isi il ceistneoir le dearcadh agus iompar daoine i leith oslaghd dramha ola a ini chadh. M nigh cad chuige. [3] (ii) I gc s ceann amh in de na ceithre rogha a thaispe ntar ar oslaghd dramha ola: d an compar id idir dearcadh agus iompar na bhfreagr ir ; luaigh f thanna a d fh adfadh a bheith leis na difr ochta . [8] (c) Baineann is 5 le hiompar daoine indibhidi la. Cuir s os go hachomair ar strait is bainist ochta amh in a chuirfeadh dar s iti il i bhfeidhm leis na c naitheoir a spreagadh chun an dramha l a oslaghd . [4] sion (d) Agus tagairt d anamh agat do ch s-staid ar ar sc la r igi nach maidir le truailli aibhneacha, cuir s os ar na strait is a cuireadh i bhfeidhm le truailli a bhainisti agus meas a ifeachta a bh siad. [15] 6 (a) D an staid ar ar iseanna 6A agus 6B (leathanach 8 den Leabhr n iseanna) a thaispe nann f gra n chuideachta fuinnimh BP agus faisn is na shu omh gr as in. (i) Tugann na h iseanna le fios go bhfuil iarracht d anamh ag sealbh ir t sa RA agus ag BP a loirg charb in a laghd . Agus tagairt d anamh don d ghr pa seo, m nigh an f th a bhf adfadh s bheith amhlaidh. [5] (ii) Sainaithin d igh amh in ar f idir astuithe d -ocsa de carb in, agus uaidh sin loirg charb in, a laghd agus d an tr cht ar a ifeachta a bheadh s . [4] (iii) Abair go dteipeann ar na hiarrachta chun na hastuithe d -ocsa de carb in a laghd . Pl igh go hachomair an dam iste a dh anfa don timpeallacht fhisici il ansin. [6] (b) Cuir s os ar an fheidhm a d fh adfadh a bheith ag miotail thoscaineacha amhail luaidhe maidir le truailli na timpeallachta. D an tagairt d iteanna mar l iri . [5] sion (c) Is m iad na riosca a d fh adfadh a bheith le truailli rada ochta n na bunt ist a bheadh ann. Agus tagairt d anamh agat do ch s-staid ar ar sc la r igi nach maidir le hacmhainn n icl acha a fhorbairt, pl igh an r iteas seo. [15] A2G1S8 3341.04 4 [Turn over Aonad D: Guaiseacha N d rtha agus Gn omha ocht Dhaonna 7 (a) D an staid ar ar is 7 (leathanach 9 den Leabhr n iseanna) a chuireann s os ar an ifeacht a bh ag br chtadh bolc nach san oslainn. (i) Scr obh cuntas gearr ar na guaiseacha timpeallachta agus s isialta a bh ann mar gheall ar bhr chtadh Laki. [6] (ii) Agus l ar id ina cuidi agat, m nigh cad chuige a mbaineann gn omha ocht ghuaiseach bholc nach leis an chine l seo de theorainn phl ta . [8] (b) Cuir s os ar na bunt ist eacnama ocha agus na bunt ist timpeallachta a d fh adfadh a bheith ann mar gheall ar ghn omha ocht bholc nach. D an tagairt d iteanna mar l iri . [7] sion (c) Agus tagairt d anamh agat do dh ch s-staid ar ar mhionsc la maidir le gn omha ocht bholc nach, pl igh an tionchar a bh onn ag an ch im forbartha ar an d igh a mb onn an ifeacht phr omh il agus an ifeacht th naisteach mbainisti . [14] 8 (a) Cuir s os ar na modhanna a bh onn in s id le ghn omha ocht bholc nach a thuar agus d an iad a mheas. [9] (b) D an staid ar ar cheachtar acu is 8A (leathanach 10 den Leabhr n Freagra stoirm) n is 8B (leathanach 11 den Leabhr n Freagra triomach) i dtaca le haimsir fhoircneach i me ndomhanleithid. (i) Roghnaigh ceachtar acu an stoirm n an triomach agus m nigh na c iseanna atmaisf aracha a bh onn l i/leis. [6] (ii) Gan ach an is amh in in s id agat, sainaithin na h ifeachta s isialta agus eacnam la a bh onn ann mar gheall ar an imeacht at roghnaithe agat. [6] sion (c) Ag tagairt do ch s-staid ar ar th r fhorbartha n ar th r i mb al forbartha, cuir s os ar an d igh a mb onn aershreabh an tsamhraidh agus aershreabh an gheimhridh ag forbairt agus cuir s os ar an aimsir a bhaineann leo. [14] A2G1S8 3341.04 5 SEO DEIREADH AN SCR DPH IP IR A2G1S8 3341.04 6 [Turn over Cuireadh isteach ar chead chun an t- bhar c ipchirt uile a at irgeadh. I gc sanna irithe is f idir n r irigh le CCEA teagmh il a dh anamh le h in ir c ipchirt agus beidh s s sta na hadmh lacha sin a f gadh ar l r a chur ina gceart amach anseo ach a chur ar an eolas. ADVANCED General Certificate of Education 2008 T reola ocht Aonad Meas naithe A2 1 ag meas n Mod l 4: Pr isis Fhisici la agus Idirghn omha ochta Daonna [A2G11] D C ADAOIN 14 BEALTAINE, IARN IN LEABHR N ISEANNA A2G1S8 3341.05 IS 1 L ARSC IL MELBOURNE INA L IR TEAR SU OMH ABHANTRA MOILLITHE m ey ton in ia S Cre ek e er Creek Gra s rd Ca Me nscoil T BEACONSFIELD Sr idbhaile Scoir BERWICK Bunscoil ( th g il) Campas Chol iste Beaconsfield OFFICER Coimpl acs Pobail Molta Ca rd in C ia k ree 500 m adar Abhainn/craobh-abhainn le treo na tuile M tarbhealach n Saorbhealach Abhantrach mhoillithe Saorbhealach Molta Limist ar c naithe th g il Pr omhbh thar Limist ar c naithe B thar den dara gr d Tearmann planda agus ainmhithe Mionbh thar OFFICER Ainm bruachbhaile Limist ar Melbourne Foinse: arna chur in oiri int as 2004 Melbourne and Surrounds Street Directory 39 eagr n (leathanach 392) University Press Pty Ltd A2G1S8 3341.02 2 [Turn over INNEALT IREACHT CH STA AG BANGOR MARINA, TUAISCEART IREANN IS 2A Foinse: Pr omhscr daitheoir IS 2B Foinse: Pr omhscr daitheoir A2G1S8 3341.05 3 [Tiontaigh an leathanach SC IM BAINIST OCHTA AGRAFHORAOISEACHTA, KOH SAMUI, AN T ALAINN IS 3A F SCHOILLTE PAILMEACH AGUS FORAOIS BH IST TH NAISTEACH Foinse: Pr omhscr daitheoir IS 3B IDIRPHLAND IL DE PHAILMEACHA CN C C AGUS PHLANDA BANANA Foinse: Pr omhscr daitheoir A2G1S8 3341.05 4 [Turn over IS 3C AGRAFHORAOISEACHT CUR CHUIGE INBHUANAITHE I LEITH TALMHA OCHT FORAOISE AN In iceach rais fhoraoise tr paic n Bhrasa l go dt an Cong , Sr Lanca go Papua, t feirmeoir , gn tha agus rialtais i mbun iarrachta na tailte foraoise a s id ar dh igh at inbhuanaithe socheacnama och thaobh timpeallachta de. Is r iteach coitianta amh in c ras agrafhoraoiseachta a s id: faoina leith id de sc im f star t irg 20 T Teorainn idirn isi nta bunaithe ar chrainn arda, amhail MYANMAR Pr omhchathair N isi nta rubar n pailmeacha ola, mar bharra fadtr imhseacha ilbhliant la LAOS V TNEAM (t irgi il go bliant il). F star barra eile faoi agus idir na crainn seo. Is f idir gur tr bhliant ga n os l , amhail cac n caife, n fi meacain teaghlaigh, amhail ionaim 16 T A N T A L A I NN n casabhach, a bheidh i gceist anseo. Taispe nann is 3A mala chnoic faoi fhoraois ar oile n Koh Samui i Murascaill na T alainne. BANC C San am a chuaigh thart, leagadh an fhoraois phr omh il agus t AN CHAMB ID ceachtar acu athfh s foraoise 12 T t naist n f schoillte pailmeacha cn c c ann anois. D anann na Murascal crainn phailme an obair ch anna na T alainne le strucht r n d rtha na foraoise tr Caolas V TNEAM cheannbhrat a thugann sc th agus Malacca Koh Samui foscadh don ithir leochaileach agus don fh sra faoina mbun a chur ar MUIR L f il. A T A 8 T IN T N NA S NE THEAS An comhcheangal idir t irgeadh fadthr imseach na mbarr margaidh na speicis chrann agus na barra 100km AN MHALAEISIA 100 O 104 O eile a fh star faoin cheannbhrat, f gann s go mb onn sol bthacht ag na feirmeoir nuair a bh onn an margadh ag athr . Mar a thaispe ntar in is 3B, f sadh an dara barr margaidh faoin cheannbhrat, banana sa ch s seo. B onn siad seo nd ol sa mhargadh iti il le muintir na T alainne agus le turas ir araon. T an c ras talmha ochta seo ag brath ar bhainist ocht ch ramach agus ar a l n oibrithe, oibrithe a bhfuil raidhse d obh ar an oile n. Gach f mhar, sol thra onn Koh Samui corradh le milli n cn c c do Bhanc c, an phr omhchathair. Foinse: Pr omhscr daitheoir A2G1S8 3341.05 5 [Tiontaigh an leathanach IS 4 UISCE AGUS FEIRMEOIREACHT SA PHACAST IN: C S-STAID AR TEAGHLAIGH T c igear p ist ag Sodha Khan. T 2 heicte r talaimh feirme aige in Nausheroferoze, talamh at uisci n chan il Rahuki at 175 m le ar shi l. I l r na 1970 agus ina dh ag ir, bhog Sodha go sr idbhaile Parhiyar mar gheall ar achrann teaghlaigh ina shr idbhaile d chais. Bh sol thar maith uisce ann ag an am agus bh s in ann a bheatha a shaothr ag obair mar scairshaothra ar thailte Parhiyar. (Is feirmeoir scairshaothra a ocann a ch os le tiarna tal n le c atad n den fh mhar aige.) I ndiaidh roinnt blianta thug ganntanas uisce, mar gheall ar dhrochbhainist ocht ch rais uiscithe na gcan lacha in Parhiyar, ar Sodha filleadh ar Nausheroferoze. D oibrigh s ansin ar a dh heicte r de thalamh uiscithe ar feadh roinnt blianta go dt gur irigh s d ghr daithe as siocair leathbh . Cionn is nach dtiocfadh leis a chuid a shaothr ar na barra d fhill s agus a theaghlach ar shr idbhaile Parhiyar. Bh c rsa uiscithe imithe chun donais anseo agus n or irigh le Sodha aon obair talmha ochta a fh il. Amhail gach fear eile sa sr idbhaile th inig s i dt r ar thoim a bh ag f s ar an talamh tr igthe a ghearradh agus iad a dh ol mar bhrosna. Gn omha ocht neamh-inbhuanaithe a bh ann fach: d imigh na toim, agus a shl bheatha leo. Arsa Sodha bh orainn aon chine l oibre a bh ar f il a dh anamh, clocha a bhriseadh le b ithre a th g il, mar shampla . Indu s Le blianta beaga anuas t feabhas iontach ar ghn tha in Parhiyar, mar gheall ar n os m uisce bheith ar f il i gcan il Rahuki a th ann isteach i gcain al uiscithe an tsr idbhaile. Rinne in ir an talaimh infheist ocht de 250,000 r ip le caid il uiscithe a cheannach agus linn a th g il, ruda a chuir feabhas ar shol thar uisce do lucht an tsr idbhaile agus na tailte m guaird. T neart oibre anois ann dar le Sodha, agus is f idir leis suas le 150 r ip a shaothr sa l i l r an ts as ir. Tharla an feabhas ISB AN T IDS CEAST IN seo ar dheiseanna fosta ochta AN TUIRCM ANAST IN AN tS N d reach mar gheall ar shreabhadh Teorainn idirn isi nta n os fearr uisce bheith sa chan il. L ne sos l mhaigh D dheasca seo, ainneoin a Teorainn phroibhinse Sindh mbochtanais, d irigh le Sodha Pr omhchathair n isi nta agus a theaghlach go leor airgid a ISLAMABAD ISB = An isb iceast in sh bh il le teach br c b c ilte d 32 T AN AFGANAST IN gcuid f in a th g il. N t il: Na sr idbhailte agus na tailte a gcuirtear s os orthu sa ch s-staid ar, t siad i bproibhinse Sindh na Pacast ine Theas, ar r igi n f saigh inar f idir feirmeoireacht a dh anamh mar gheall ar uisce bheith atreor n Abhainn Indus feadh chan il Rahuki. AN PHACAST IN AN INDIA T AN IAR IN Sindh 200km An Mhuir Arabac 64 O 72 O 24 T Foinse: arna chur in oiri int as www.aaas.org/international/ehn/waterpop/paki.htm A2G1S8 3341.05 6 [Turn over IS 5 GRAF A CHUIREANN MEONTA AGUS IOMPAR MAIDIR LE H OSLAGHD DRAMHA OLA IN EXETER, SASANA, I GCOMPAR ID LENA CH ILE C atad n na bhfreagr ir 100 80 60 40 20 0 Rogha 1 Rogha 2 Rogha 3 Rogha 4 Roghanna oslaghdaithe Dramha ola Meonta Iompar f rinneach An-mh sh sta n m sh sta Annamh n cho che N l siad s sta n m shasta Amanna S sta n an-s sta De ghn th n i gc na Roghanna oslaghdaithe Dramha ola Rogha 1 An t irge le farasbarr de phac isti , laghd ar an mh id de at cheannach Rogha 2 M la buan a s id, n m la plaisteacha seachas cinn ra a ath s id, agus t i mbun siopad ireachta. Rogha 3 Earra le pac isti is f idir a ath s id n a athch rs il go furasta a roghn Rogha 4 N os l earra aon uaire a cheannach Adapted from "Environmental Action in the Home: Investigating the Value-action gap" by Stewart Barr, 2006, published in Geography 91.1 pp 43-54 by the Geographical Association, www.geography.org.uk A2G1S8 3341.05 7 [Tiontaigh an leathanach IS 6A F GRA BP Is lorg carb in m id na d -ocsa de carb in a bh onn ast gach bliain mar gheall ar an fhuinneamh at in s id againn. Is 10 dtonna sa bhliain an me nlorg carb in do gach teach sa RA. Is ionann sin agus 100,000 duine ag cur an chitil s os ag an am c anna. Caith mid uile rud a dh anamh le hastuithe an lae inniu a laghd agus dochar tromch iseach timpeallachta san am at le teacht a sheachaint. Anseo in BP t muid ag iarraidh r lorg carb in f in a laghd . n bhliain 2001 anuas t laghd de chorradh agus 4 mhilli n tonna ar astuithe mar gheall ar na tionscadail ifeachtachta fuinnimh at againn. T igh ar bp.com/carbonfootprint leis an lorg carb in a r omh do do theach f in agus lena fh il amach cad mar is f idir a laghd . Foinse: The Times. 18 Samhain 2005 IS 6B FAISN IS SHU OMH GR AS IN BP s rud gur sol thra m r fuinnimh muid, creidimid go bhfuil c ram orainn bheith chun tosaigh maidir le r itigh ar athr aer ide a fh il agus a chur i bhfeidhm. Ba BP an ch ad chuideachta mh r fuinnimh a d admhaigh go poibl go gcaithfear beart a dh anamh in adan athr aer ide. Anois t infheisti de $350 milli n thar thr imhse c ig bliana dh anamh againn len r n-astuithe inmhe nacha a laghd de mhilli n tonna ar a laghad gach bliain. T imid ar na hinfheisteoir is m ar domhan maidir le breosla agus teicneola ochta sealcharb in. Foinse: arna fh il www.bp.com; 4.8.2006 A2G1S8 3341.05 8 [Turn over IS 7 BR CHTADH SCOILT LAKI 1783, OSLAINN THEAS Ar 8 Meitheamh 1783 d oscail scoilt le 130 cr it ar beag san oslainn Theas mar a raibh na scairde in laibhe chomh hard le 800-1400 m. Na Tinte Skaftar a thugtar ar an bhr chtadh ar ch is le tuairim is 15 km3 de laibhe bhasailt, an dara sreabhadh laibhe is m a tharla riamh. N os t bhachta n sin, asta odh c ad milli n tonna de shulfar agus de fhluair n tocsaineach agus de gh is chl ir n. Bh na g is n-iompar chomh hard le 15 km. N or stop an br chtadh go dt 7 Feabhra 1784, ach ba sa ch ad ch ig mh a bh an chuid is m den laibhe mbr chtadh. Scr obh sagart par iste iti il, Le tr seachtaine anuas, n f idir cur s os ar mh id na nimhe a bh ag titim n sp ir: luaith, rib bolc nacha, b isteach loml n de shulfar agus de shailp tear, agus iad uile measctha le gaineamh. Na beith gh a bh ag innilt sna p irceanna, th inig dath gealbhu ar na soic, na poll ir agus na cosa agus bh siad nimhneach. D irigh an t-uisce uile bogthe agus th inig dath b nghorm air agus dath liath ar na cnoic. Chuaigh na planda uile tr thine, d fheoigh siad agus th inig dath liath orthu de r ir mar a bh an tine ag neart agus ag teacht i ngar do na lonna ochta . m an taigh L ir Atlan Tuairisc odh go raibh toit n bhr chtadh chomh fada ar shi l leis an tSiria. In Albain, samhradh an ghainimh a tugadh ar shamhradh na bliana 1783, as siocair an luaith a bh ag titim ann. San oslainn f in, cailleadh m rchuid na gcaorach agus na n-ealla ar an PL TA T oile n mar gheall ar an toit (d ith PL TA MHEIRICE EOR ISEACH siad f ar truaillithe), theip ar na THUAIDH barra (de thairbhe b ist aig ada ), agus fuair 9000 duine b s (den 100km ghorta). T fianaise ann chomh maith gur mharaigh an g s fluair n a bh scaoileadh sa bhr chtadh neart daoine eile. Bh laghd de thrian ar dhaonra na h oslainne sna blianta d reach ina dhiaidh sin. AN OSLAINN Dr oi Laki an At l gh ai nt a ir L Dr oim Ba shuntasach iad ifeachta aer ide bhr chtadh Laki. Bh aeras il ag neart san atmaisf ar agus meastar go raibh ifeacht fuaraithe de 1 C acu sa Leathsf ar Thuaidh. In oirthear na St t Aontaithe ba l de 4.8 C me nteocht an gheimhridh n an me n 225 bliain. Bolc n An tAig an Atlantach Bh an toit chomh tiubh sin in iteanna nach raibh an ghrian le feice il. Chaill cuid mh r crann na duilleoga acu ar an toirt. Bh cl dach sneachta dar ti s m adar amh in ar an Danmhairg go mall i m an Mheithimh, rud at iontach neamhchoitianta. Chomh maith leis sin bh oighearshlaoda ar an abhainn Mississippi ag New Orleans, rud n r tharla roimhe n ina dhiaidh sa r igi n sin. Foinse: arna chur in oiri int as su mh ghr as in ags la A2G1S8 3341.05 9 [Tiontaigh an leathanach IS 8A STOIRM MHE NDOMHANLEITHEID 1993, SAM THOIR Idir 12 agus 15 M rta 1993, bh stoirm mh r ar ch sta thoir Mheirice Thuaidh. Sh n s Cheanada go Meirice L ir, ach ba mh an ifeacht a bh aici ar SAM thoir agus C ba. Thit suas le 130 cm sneachta ar Atlanta, Georgia agus bh s ide in ghaoithe 160 km/uair ann chomh maith agus na br nna baraim adracha ab sle a tharla ann riamh. N os faide dheas Florida go C ba, bh borrtha stoirme ollmh ra i Murascaill Mheicsiceo d bharr. Fuair na dosaenacha daoine b s i ngeall orthu seo agus na torn d nna f nacha. Bh na teochta le linn na stoirme i bhfad n os fuaire n mar is gn ch do th s an earraigh: i l r mh Mh rta is 11 C an uasteocht laeth il mhe nach in Philadelphia agus is 18 C an uasteocht laeth il mhe nach in Atlanta. Le linn na stoirme in 1993 bh an teocht sna h iteanna seo gar do n faoi bhun an reophointe. Is minic a bh onn lagrach me ndomhanleitheid ann le linn mh onna an gheimhridh ach ba dh ine an stoirm seo n mar is gn ch. Faoin am a bh s thart bh idir 2-3 bhilli n de dham iste d anta do sheal chas agus bh 270 duine marbh. Ag an am sin bh s ar an lagrach me ndomhanleitheid ba chostasa faoi ghiota m r i stair na St t Aontaithe riamh. 180 SA M C Arctic ircle 0 120 60 90 150 CEA chair Ma NADA M ra D aithin lucht r amhfhaisn is aimsire i bhfad roimh r gur stoirm iontach cumhachtach a bheadh ann, nuair a thug siad faoi deara tosca irithe nach dtarla onn le ch ile ach uair amh in gach 500 bliain n mar sin. Limist ar neamheagraithe de bhr seal a thosaigh i Murascaill Mheicsiceo, chomhcheangail s le c ras ardbhr Artach sna Machair M ra, agus a tugadh isteach sna me ndomhanleitheid ag scairdsruth dheas a bh thar a bheith g ar. Nuair a th inig na tosca seo le ch ile bh na teochta sa leath thoir de na St it Aontaithe i bhfad n b fuaire n mar is gn ch. NA ST I 30 Halifax T A O N TA ITHE Philadelphia Atlanta M Murascaill Mheicsiceo ei ric e L An tAig an Atlantach Florida n Tr paic an Phort i C BA ir 1000 km De ghn th n bh onn ar mhuintir an Deiscirt bheith r idh am ar bith le sneachta a ghlanadh ar shi l agus t cuimhne ghlinn ansin go f ill, mar sin, ar an stoirm a dhruid an r igi n ar fad s os ar feadh tr l . Is f or-annamh a bh onn sneachta i gcathracha amhail Chattanooga, Tennessee, ach thit tuairim is m adar de sneachta orthu. Sa Deisceart thit an d on ar chuid mh r monarchana isteach faoi mhe chan neamhghn ch an tsneachta. Bh go leor limist ar scoite faoin tuath gan leictreachas ar feadh seachtaine ar a laghad. Bh gach aerfort Halifax, Albain Nua, go Atlanta, Georgia druidte. Foinse: arna chur in oiri int go leor su omh gr as in A2G1S8 3341.05 10 [Turn over IS 8B TRIOMACH SA R OCHT AONTAITHE, 1976 C gur tharla s tr ocha bliain shin, n fada go dtagann samhradh 1976 an os sa chomhr aon am a bh onn aimsir the ann. L i ndiaidh lae bh an ghrian ag spalpadh anuas sp ir ghealghorm agus ba mh or ilt don lucht saoire ach ba thromlu do na feirmeoir agus, go h irithe, do na comhraiceoir d ite in, de r ir mar a bh coillte agus fraochmh nna fud fad na RA ag dul tr thine. N samhradh fada te amh in a bh i gceist le Triomach M r 76. Ba chr och ar thr imhse fhada de bh isteach iontach seal. Bh samhradh agus f mhar 1975 iontach tirim, mar a bh an geimhreadh ina dhiaidh agus earrach na bliana 1976. th s Dheireadh F mhair 1975 go deireadh L nasa 1976 n or thit ag Gaird n Kew i Londain ach 235 mm b ist , s sin 43% den mhe n fadtr imhse b ist . I m Aibre in n or thit aon bh isteach in iteanna irithe i gCorn na Breataine. I m Mheithimh n or thit aon bh isteach i gceantair irithe in Devon agus Kent agus agus ba an sc al c anna i dTuaisceart na Breataine Bige i m L nasa. Ba samhradh 1976 an samhradh ba theo ar taifead riamh go dt an d ta sin sa RA. Chomh maith leis an teas, bh triomach dian faoi l nseol sa Bhreatain, agus d fh g na d la teo tirime gur mheasa go m r . Ba ag deireadh mh Mheithimh agus t s mh I il a bh an tonn teasa ba shuntasa ann. Ar feadh 15 l as a ch ile idir 23 Meitheamh agus 7 I il bh an teocht chomh hard le 32 C it igin i Sasana. Bh an teocht chomh hard le 35.6 C in Southhampton, an teocht ab airde riamh sa RA don Mheitheamh. Sa tr imhse seo bh an me nbhr aeir c ig mhilleabar os cionn an mhe in. Aimhrialtachta maidir le teocht dhromchla na farraige san Atlantach agus na gaoithe uachtair aniar ag treisi , d fh g siad seo go raibh d la frithchiocl nacha ardbhr os cionn Oile in na h ireann agus na Breataine n i ngar d ibh. Triomach 1976 Na hiarmhairt Scrios tinte f ochmhaire fraochmh nna agus foraois i Sasana Theas, 50,000 crann i dtine amh in acu. Buaileadh talmha ocht go trom, agus cailleadh 500 milli n de bharra. Bh leibh al an uisce i dtaiscumair agus in aibhneacha irithe thar a bheith seal agus bh p ob in seasta in s id in Devon. Thar thr imhse c ig mh in Surrey d fhreagair an Bhriog id D ite in 11,000 glaoch a bhain le tinte. Bh othas buartha faoin ifeacht a bheadh ag na tinte ar ghn th ga na n- an tearc amhail an Ceolaire Fraoigh. Agus an talamh ag triom agus an chr ag crapadh d bharr, cuireadh na m lte ileamh turnaimh isteach chuig na cuideachta rachais. Bh costas ioml n de 60 milli n i gceist. Bh buaic an triomaigh ag an am c anna le s as r na saoir agus n raibh cuid mh r den Bhreatain thiar theas in ann freastal ar an ileamh ba mh uisce a bh ann. Ritheadh Acht um Thriomach agus stopadh an sol thar uisce ag leathmhilli n duine sa Bhreatain Bheag. D irigh British Rail as a gcuid traenacha a n . Foinse: arna chur in oiri int as su omh gr as in nuachta an BBC A2G1S8 3341.02 11 [Turn over Cuireadh isteach ar chead chun an t- bhar c ipchirt uile a at irgeadh. I gc sanna irithe is f idir n r irigh le CCEA teagmh il a dh anamh le h in ir c ipchirt agus beidh s s sta na hadmh lacha sin a f gadh ar l r a chur ina gceart amach anseo ach a chur ar an eolas.

Formatting page ...

Additional Info : Gce Geography May 2008 Assessment Unit A2 1 Module 4: Physical Processes and Human Interactions (Irish Medium)
Tags : General Certificate of Education, A Level and AS Level, uk, council for the curriculum examinations and assessment, gce exam papers, gce a level and as level exam papers , gce past questions and answer, gce past question papers, ccea gce past papers, gce ccea past papers

gce chat

Horizontal lines at:
Guest Horizontal lines at:
AutoRM Data:
Box geometries: